Başarılı olma stratejileri 1: İyi bir plan yapmak

    Bu yazımızdan itibaren artık başarılı olmak için kullanılabilecek üst bilişsel stratejleri anlatmaya çalışacağım..

    Öğretmenlerimiz yıllarca bize ders çalışırken plan yapmamızı söyledi. Hatta bazıları bize plan hazırladı.. Peki plan yapmak başarılı olmamızı sağlar mı? 

    Evet sağlar, demeyeceğim.. Sağlayabilir de sağlamayabilir de.. Bu tamamen sizin;

• öğrenme yöntemlerinize, 
• ders çalışma biçiminize, 
• motivasyonunuza, 
• motivasyonunuzun kaynağına, 
• yaşınıza, 
• kişilik özelliklerinize, 
• hazırbulunuşluğunuza (yani konu bilme derecenize)
• uykunuza, 
• beslenmenize,
• başarılı olmak istediğiniz konunun sizin için olan önemine, 
• kişilerarası ilişkilerinize  

     ve bunlar gibi bir çok faktöre bağlıdır. (Bu faktörleri ileriki yazılarımızda ayrıntılı bir biçimde açıklamaya çalışacağız)

    O zaman plan yapamayız ki ya da plan yapmasak daha iyi diyebilirsiniz..  E bu da bir seçenektir.. Ancak bana sorarsanız belli başlı özelliklere dikkat edince çok rahat plan yapabilirsiniz.

    Plan yapmanın ne gibi avantajları vardır? Plan yapmanın yine bir çok avantajı vardır. Plan yapmak temelde;

• Sağlığınızı ve kilonuzu korumayı,
• Depresyon gibi psikolojik çöküntülere girmemenizi,
• Zamanı iyi yönetmenizi,
• Başarılı olmak istediğiniz konudaki ilerleyişinizi izlemenizi,
• Kendizine verdiğiniz sözleri tutmayı,
• Eksiklerinizi ve yanlışlarınızı görmenizi,
• Hayattan doyum almanızı 

sağlar..

    Şu noktada şunun altını çizmek isterim, plan deyince aklınıza ders planı gelmesin!!!  Plan yapmak sadece derslere çalışmak ve sınavlara hazırlanmak için kullanılırsa etkili olmaz!!!  Eğer bir plan yapacaksanız tüm hayatınızı içermelidir.

    İnsanın zihinsel ve psikolojik sistemi de fiziksel sistemi gibi çalışır. Vücut geliştirenleri, spor yapanları düşünün.. Vücutları o şekillere bir anda girmedi, belli bir süreçten geçtiler, karbonhidrati azalttılar proteini arttırdılar, tonlarca ağırlığın altına girdiler, yeri geldi sakatlandılar.. 

    

    Zihinsel ve psikolojik sistemin de yeni bir duruma alışması için belli bir süreç gereklidir. İşte bu yüzden sadece sınavlara hazırlanmak, derslere çalışmak için plan yaparsanız bu plan etkili olmaz, uygulanamaz, aksama ihtimali çok yüksektir.

    O zaman iyi ve uygulanabilir bir plan nasıldır?

•     İyi bir plan insan gibidir; 

• ihtiyaçla doğar, 
• kişiye ve ihtiyaçlarına uyum sağlayarak büyür ve gelişir,
• ihtiyaçları karşılamada işlevsiz kalınca ölür.

•     İyi bir plan dinamiktir; 

• kağıt üzerinde monoton bir şekilde ilerlemez, 
• geleceğin belirsizliğine göre her an değişebilir,

•     İyi bir plan bir bütündür;

• kişinin psikolojik, sosyal, biyolojik, akademik hayatını bir bütün içinde düzenler

•     İyi bir plan kişinin hayatını zorlaştırıcı değil kolaylaştırıcıdır

    İyi ve uygulanabilir bir plan nasıl oluşturur?

• Önceklikle önünüze bir kağıt alın, geçirdiğiniz bir haftayı ve bu bir haftada neler yaptığınızı düşünün ve gün gün şunları not edin;

• Ortalama saat kaç gibi yatıyor, kaç gibi kalkıyorsunuz?
• Kaç öğün yemek yiyorsunuz, yemek yeme alışkanlıklarınız nedir?
• Hangi günleriniz boş, hangi günleriniz dolu?
• Dolu günlerinizin kaç saati boş, hangi saatleri boş?
• Boş günlerinizin kaç saatini sosyal aktivitelere ayırıyorsunuz?

• Kendi kişisel özelliklerinizi ve amaçlarınızı düşünün ve buna göre şu sorulara cevap verin ;

• Boş günlerinizi/saatlerinizi nasıl doldurabilirsiniz?
• Boş günlerinizin/saatlerinizin ne kadarını doldurabilirsiniz?
• Öğrenme ve uygulama oranını nasıl ayarlayabilirsiniz?
• Oluşturduğunuz bu hedeflerin ne kadarını uygulayabilirsiniz?
• Öğrenme stilinize göre (işitsel, fiziksel, görsel) planınızı nasıl değiştirebilirsiniz?

                    ve planınızı oluşturmaya başlayın.

• Plan size o gün yapacağınız şeyler ve süresi hakkında çerçeve bilgi vermeli (uyuma uyanma, saatiniz öğünleriniz ve beslenme düzeniniz de dahil) ve herhangi olağanüstü duruma göre bir alternatifi olmalı.

• Planınız kesinlikle mekanik yani ayrıntılı olmamalı, şu saatte bunu yapacağım bu saatte bunu yapacağım demeyin, çünkü bu tarz bir planı uygulama ihtimaliniz çok düşük olur ve bu durum sizin motivasyonunuzu olumsuz etkiler..

• Planın yoğunluğu kolaydan zora doğru olmalı, kolaydan zora doğru yapılan çalışmalar motivasyonu ve verimi artırır. 

• Planda sosyal aktivitelere de yer verilmeli, sosyal aktivitelerin bulunması planı uygulamadaki istekliliğinizi artırır

• Her hafta o haftanın değerlendirilmesi yapılmalı, eksikler giderilip, geliştirmeler yapılıp plan yeniden düzenlenmelidir. 

    Plan oluşturmada dikkat edilecek en önemli nokta planın dinamik ve geliştirilebilir olmasıdır.

    Plan oluşturken uyku, yemek, spor düzeni de ayarlanmalıdır ancak bu başlıkları tek tek ele alacağımız için o zaman bunlardan tekrardan bahsedeceğiz 

    Bundan sonraki yazımızda  iyi ve uygulanabilir bir planı etkileyen öğelerden ve bunların içeriğinden bahsedeceğiz..